woensdag 27 februari 2008

UGent stelt twee nieuwe dialectwoordenboeken voor.

Op 29 februari verschijnen twee nieuwe afleveringen van het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten: ‘Verstand en Gevoel’, binnen de reeks Algemene Woordenschat, en ‘Pluimvee’, binnen de reeks Landbouwwoordenschat. Het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten is een taalwetenschappelijk project dat al sinds 1972 loopt aan de Universiteit Gent. Het verzamelt de traditionele dialectische woordenschat zoals die midden vorige eeuw gesproken werd en publiceert die thematisch in afleveringen. Elk van de woordenboekafleveringen is op dezelfde manier opgebouwd. Hiermee is het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten aan zijn 22ste en 23ste aflevering toe.

De aflevering over Verstand en Gevoel werd samengesteld door Tineke De Pauw en prof. Magda Devos. Deze aflevering behandelt twee nogal abstracte begripsvelden. In het deel Verstand komen de hoofdstukken vlug/traag van begrip, aandacht/alertheid, goed/slecht geheugen, kennen/weten, gek, denken, begrijpen en de wil aan bod. Het hoofdstuk Gevoel behandelt thema’s als schuld/berouw, schamen/schande, liefde/haat, vreugde/verdriet, zin/tegenzin, humeur en verbazing. Er wordt rekening gehouden met verschillen in nuance, stijlregister en expressiviteit van de opgetekende woorden. Daarbovenop komt nog de vaak gekleurde perceptie van een aantal eigenschappen. In deze aflevering werden uitzonderlijk ook veel uitdrukkingen opgenomen; het is immers vooral door vergelijking met concrete objecten en situaties dat de dialectspreker uiting geeft aan zijn emoties.

De Pluimvee aflevering werd samengesteld door Roxane Vandenberghe, prof. Magda Devos en Veronique De Tier. Ze bevat de dialectwoordenschat voor de verschillende hoenderachtigen die vroeger op zowat elk neerhof rondscharrelden. Zo komen de verschillende soorten en rassen aan bod, de lichaamsdelen van de kip, eigenschappen en gedragingen, de geluiden die ze maken, de voortplanting, de ziekten die ze kunnen krijgen en alles i.v.m. de verzorging en de behandeling van pluimvee. Ook het belangrijkste product, het ei, komt uitgebreid aan bod. Ten slotte zijn ook de dialectwoorden opgenomen voor het andere pluimvee, namelijk de eend, de gans, de kalkoen, het parelhoen en de pauw. De aflevering is ook interessant en leuk voor het grote publiek, aangezien zoveel mensen ooit wel eens enkele legkippen hebben gehouden.

Beide afleveringen worden voorgesteld op vrijdag 29 februari in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde te Gent. De presentatie begint om 17u en wordt voorafgegaan door de voorstelling van het boek “Variatie(s) op je bord! Dialect en jongerentaal voor eten en drinken”, van Variaties vzw, koepelorganisatie voor dialecten en oraal erfgoed in Vlaanderen. Info bij Roxane Vandenberghe, redacteur Woordenboek van de Vlaamse Dialecten, tel. 09 264 40 73 of mail Roxane.Vandenberghe@UGent.be
Link: http://fuzzy.arts.kuleuven.be/rewo/wvd.htm

Guido Van Peeterssen.

zondag 24 februari 2008

Alleen die van Ledeberg weten wat carnaval vieren is

carnaval(2008)05Afgelopen zaterdag (16 februari) was het weer zo ver: voor de drieëntwintigste keer trok de Ledebergse karnavalstoet door de straten van Ledeberg. Thema was: de Druumfabrieke. En zeg nu, is er een mooier thema dan de droom? We dromen allemaal een groot deel van ons leven, sommigen worden zelfs betaald om te dromen. Maar of het leuke dromen zijn of eerder nachtmerries, alleen de Ledebergse stoeten bouwers bouwen de mooiste wagens.

carnaval(2008)40In Gent ligt blijkbaar niemand echt wakker van carnaval. Maar die van Ledeberg, die roeren zich wel, en terecht. Op Ledeberg weten ze wat carnaval vieren is. Vroeger vierden die van Ledeberg samen carnaval in Gent, maar ze mochten niet ieder jaar winnen. Daarom staken ze in Ledeberg zelf maar een stoet ineen. Elf carnavalsverenigingen steken nu elk jaar de koppen samen om iedere keer weer de mooiste stoet met de mooiste carnavalswagens van Gent samen te stellen. Toch wordt er weerwerk geboden: die van Gent hebben opnieuw hun eigen carnavalsstoet. En die van Sint-Amandsberg hebben er met hun Engelenraad ook de smaak te pakken. Misschien leren ze in Gent nu eindelijk wat carnaval vieren is.

carnaval(2008)47Natuurlijk was ik er als voorzitter van de VLD Gentbrugge Ledeberg weer bij, ik had alleen geen tijd om zoals de andere prominenten op de eretribune te zitten. Maar het is ze gegund. Onze beleidsvoerders, en daar trek ik geen partijkaart mee, werken hard: het is ze van harte gegund. Als smaakmaker voeg ik een reeks foto’s van de Ledebergse carnavalstoet bij, als je op bovenstaande foto’s klikt kom je op Webshots terecht, daar kan je een serie van meer dan 100 foto’s bekijken. Wil je een foto voor jezelf: geef gerust een seintje, ik mail je de gevraagde foto’s door.

Met vriendelijke groet,
Guido.

zaterdag 2 februari 2008

Heeft het hoofddoeken verbod zin?

Vaak hoor ik dat de hoofddoek de vrijheid van de moslimvrouw is. Fout. Meer dan ooit is het een stigma opgelegd door oude zakken om ‘de onzen’ te herkennen onder het mom van ‘cultuur’. Als een hoofddoek een culturele uiting is, moeten we ons dochters dan verplichten om een kruisje te dragen? Schapen en koeien krijgen wel een oormerk, waarom onze vrouwen niet? Indien correct ‘gemerkt’ mogen ze naar school, naar het werk of binnen in de cinema.


Is de VLD onverdraagzaam? We hebben zolang gevochten om alle godsdienstige symbolen uit het openbare leven te bannen. Plots moet de overheid niet meer neutraal zijn: sommige symbolen mogen niet, andere wel, gebruikt worden. In Turkije gaan vele duizenden jonge vrouwen niet meer naar school omdat ze geweigerd worden als ze een hoofddoek dragen. Die vrouwen stellen god boven de universiteit. Merkwaardig toch dat jonge moderne vrouwen zo gemakkelijk beïnvloedbaar zijn dat ze hun toekomst compleet vergooien voor de pseudo godsdienstige regeltjes die hen opgelegd word. Wat als zo een martelares haar diploma behaalt en rechter wordt? Wat als ze met haar hoofddoek verschijnt en beslist om recht te spreken in naam van Allah? Is dat die neutraliteit waar we zo hard voor gevochten hebben? Als onze moslima te dom is om haar diploma te behalen kan ze nog altijd zoals haar minder intelligente zusters als een echte martelares zelfmoord plegen op een markplein.

Is de hoofddoek een modeverschijnsel? Onze grote Spirit zuster Bettina Gysen verscheen met hoofddoek om de onverdraagzaamheid van de VLD aan te klagen. Een interessante redenering: een hoofddoek is geen religieus teken het is een politiek statement tegen de VLD. Het komt dus op het zelfde neer: een hoofddoek is een statement tegen onze westerse waarden. Is de hele discussie niet gewoon belachelijk? Ja en neen, wie het geluk heeft om geleerd heeft te denken als een vrije mens beslist voor zichzelf. Wie echter bekrompen is zal op een bekrompen manier reageren. We kunnen natuurlijk eens goed lachen en smoezen bedenken. Wie mij kent weet dat ik de eerste ben om mee smoezen te bedenken. Ik volg deze discussie met de aangehaalde argumenten dus met een glimlach.

Wat mij het meeste zorgen baart is een gesprek met een jonge Turkse uit Izmir die mij vroeg waarom haar Turkse vriendinnen die zo westers en modern opgevoed waren als gesluierde patattenzakken terugkeerden na een huwelijk met hun Belgische, Nederlandse of Duitse moslimechtgenoot. Dat is de essentie van het hoofddoekendebat: de greep van fundamentalisten op onze maatschappij. En dat is waar we eens goed moeten over nadenken, en niet wachten tot een of andere halve gare zich opblaast op de Grote Markt.