Tussen 1780 en 1842 was Gent een stad in volle metamorfose. In een levendig verhaal schetst Guy Schrans de overgang van het Ancien Régime naar de hedendaagse tijd. Hoe werd de stad bestuurd? Hoe evolueerde de stad sociaal-economisch en op het vlak van urbanisatie en openbare werken? Welk vermaak was er? Hoe (en in welke taal) beleefden de Gentenaren hun cultureel erfgoed? Welke rechtbanken spraken zich uit over betwistingen? Met talrijke voorbeelden schetst de auteur bekende en minder bekende Gentenaars, de politieke en religieuze conflicten, de werking van de stadsdiensten, de industriële revolutie en de schrijnende arbeidsomstandigheden. Maar ook literaire en wetenschappelijke initiatieven, waarbij hij ook verbanden legt tussen al die ontwikkelingslijnen. Elke bladzijde getuigt niet alleen van de passie van de auteur voor zijn stad, maar ook van zijn gedegen kennis van de geschiedenis ervan.In 1780 kwam de geliefde keizerin Maria-Theresia te overlijden. Haar ‘verlichte’ zoon Jozef wist met zijn hervormingen de behoudsgezinde meerderheid tegen zich in het harnas te jagen. Gent kende in die periode maar liefst negen politieke regimes. Eerst stapte men van de Oostenrijkse Nederlanden over naar de Republiek van de Verenigde Belgische staten en weer naar het Oostenrijks regime. Tot de Franse generaal Dumouriez de Zuidelijke Nederlanden kwam bevrijden. Het ging heen en weer tot de gewezen Oostenrijkse Nederlanden en het Prinsbisdom Luik samengevoegd werden met Nederland. In september 1830 scheurden de zuidelijke provincies zich af onder leiding van Brusselse en Luikse intellectuelen. Pas toen Willem I in 1839 het onafhankelijk België erkende vervoegden de orangisten de liberale strekking. Het boek eindigt in 1842 met de dood van de Gentse burgemeester Joseph van Crombrugghe. 1842 was ook het jaar dat wetten gestemd werden die de invloed van de clerus in het openbaar onderwijs versterkten en de expansie van de liberalen in de steden tegen gingen. Dat resulteerde in een sterke liberale profilering, de oprichting van de liberale partij in juni 1846 en de eerste homogene liberale regering Rogier in augustus 1847. Een lange kantelperiode was achter de rug, een nieuw verhaal mocht beginnen.
Er zijn weinig aspecten van het dagelijkse leven uit die periode die ontsnappen aan het opmerkzame oog van Guy Schrans. Het boek is een boeiende en heldere synthese die elke historicus en elke Gentenaar zal aanspreken. Lees ook dit artikel. http://www.gentblogt.be/2010/10/12/boekvoorstelling-van-wit-naar-blauw
Guy Schrans, Van Wit naar Blauw. Gent tussen 1780 en 1842
Uitgeverij Snoeck/Liberaal Archief, 2010, 256 p.
Prijs: € 24 (+ € 3,5 verzendingskosten)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten