Wanneer een bepaald type eiwit in de cel begint samen te klitten, kan dat leiden tot kanker. Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van wetenschappers Frederic Rousseau en Joost Schymkowitz, beiden verbonden aan VIB, Vrije Universiteit Brussel en KU Leuven. Het proces, dat voornamelijk bekend is van de ziekte van Alzheimer en de dollekoeienziekte, speelt een rol bij een zesde van alle kankergevallen. De resultaten verschijnen in het tijdschrift Nature Chemical Biology. Centraal in het onderzoek staat het eiwit p53, dat een sleutelrol speelt bij de bescherming tegen kanker. Werkt p53 naar behoren, dan houdt het de deling van de cellen in de hand. Valt de controle door p53 weg, bijvoorbeeld door een mutatie in het eiwit, dan beginnen de cellen ongecontroleerd te delen en kan er een tumor ontstaan. Bij zowat de helft van de kankergevallen worden er mutaties in p53 waargenomen. Het eiwit is dan ook een belangrijk doelwit voor het ontwikkelen van nieuwe kankertherapieën.
"We hebben een compleet nieuw mechanisme blootgelegd betrokken bij het ontstaan van kanker,” zeggen Joost Schymkowitz en Frederic Rousseau, beiden verbonden aan VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie), Vrije Universiteit Brussel en KU Leuven. “Mutaties in p53 zorgen ervoor dat het eiwit zijn beschermende functie verliest. De eiwitten veranderen van vorm, haken in elkaar en klitten samen. Het actief p53 verdwijnt uit de cel en kan zijn controlefunctie niet langer naar behoren uitvoeren.” Het mechanisme is vastgesteld bij ongeveer een derde van de mutaties in p53 (of een zesde van alle kankergevallen).
De mutaties zorgen er bovendien voor dat p53 een volledig ander karakter krijgt. Van een beschermende factor verandert het gemuteerde p53 in een stof die de groei van tumoren net versnelt. Het haakt zich ook vast aan andere controlestoffen (p63 en p73) in de cel, waardoor die hun functie verliezen. Alhoewel het onderliggende principe, eiwitten die in elkaar haken, gelijkloopt bij bepaalde kankers, alzheimer en systemische amyloidose, hebben de ziekten verder niets met elkaar te maken. Bij kanker leidt het samenklitten van het eiwit p53 tot ongecontroleerde celgroei. Bij alzheimer zorgt het samenklitten van het eiwit beta-amyloide tot het afsterven van hersencellen.
Dit onderzoek werd uitgevoerd door Jie Xu onder leiding van Frederic Rousseau en Joost Schymkowitz van VIB, Vrije Universiteit Brussel en K.U.Leuven. Ook Jean-Christophe Marine en Diether Lambrechts van VIB-K.U.Leuven werkten eraan mee. Wetenschappelijke publicatie: Jie Xu et al, Gain of function of mutant p53 by coaggregation with multiple tumor suppressors, Nature Chemical Biology (DOI: 10.1038/nchembio.546)
Financiering
Dit onderzoek kwam tot stand dank zij de steun van onder meer FWO, Chinese Science Council en VIB.
VIB is een non-profit onderzoeksinstituut in de levenswetenschappen. Zo’n 1200 wetenschappers verrichten basisonderzoek naar de moleculaire mechanismen die instaan voor de werking van het menselijk lichaam, planten en micro-organismen. Door een hecht partnerschap met vier Vlaamse universiteiten – UGent, K.U.Leuven, Universiteit Antwerpen en Vrije Universiteit Brussel – en een stevig investeringsprogramma bundelt VIB de krachten van 70 onderzoeksgroepen in één instituut. Hun onderzoek heeft tot doel de grenzen van onze kennis fundamenteel te verleggen. Met zijn technologie-transfer beoogt VIB de omzetting van onderzoeksresultaten in producten ten dienste van de consument en de patiënt. VIB ontwikkelt en verspreidt een breed gamma aan wetenschappelijk onderbouwde informatie over alle aspecten van de biotechnologie. Meer info op www.vib.be.
De Katholieke Universiteit Leuven, opgericht in 1425, is een van de oudste universiteiten van Europa. Ze biedt een brede waaier aan zowel Nederlandstalige als Engelstalige studieprogramma’s. Daarnaast is de K.U.Leuven een internationaal leidinggevend onderzoekscentrum met een goed evenwicht tussen fundamenteel en toegepast onderzoek in verschillende disciplines. De universiteit telt ruim 33 000 studenten; ruim eentiende komt uit het buitenland. Er werken meer dan 17 000 mensen, van wie ongeveer de helft in UZ Leuven, de universitaire ziekenhuizen. Meer info via www.kuleuven.be
De Vrije Universiteit Brussel is een bloeiende universiteit in het hart van België en van Europa, die zich in 1969-1970 afsplitste van de Université Libre de Bruxelles (ULB), opgericht in 1834. De universiteit combineert uitstekend onderwijs met excellent onderzoek. Een aantal van de 150 onderzoeksgroepen behoort tot de absolute wereldtop. Voor de VUB staat het principe van vrij onderzoek centraal. Maar even belangrijk is de kwaliteit van de bachelor- en masteropleidingen in een omgeving waar studenten geen nummers zijn en waar ruimte is voor individuele begeleiding en zelfontplooiing. Vandaag telt de Vrije Universiteit Brussel ruim 9000 studenten en 2700 personeelsleden, verdeeld over acht faculteiten en twee Brusselse campussen: een in Etterbeek/Elsene en een in Jette. Bij de medische campus in Jette ligt ook het Universitair Ziekenhuis van de Vrije Universiteit Brussel met 3000 personeelsleden. http://www.vub.ac.be/.
"We hebben een compleet nieuw mechanisme blootgelegd betrokken bij het ontstaan van kanker,” zeggen Joost Schymkowitz en Frederic Rousseau, beiden verbonden aan VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie), Vrije Universiteit Brussel en KU Leuven. “Mutaties in p53 zorgen ervoor dat het eiwit zijn beschermende functie verliest. De eiwitten veranderen van vorm, haken in elkaar en klitten samen. Het actief p53 verdwijnt uit de cel en kan zijn controlefunctie niet langer naar behoren uitvoeren.” Het mechanisme is vastgesteld bij ongeveer een derde van de mutaties in p53 (of een zesde van alle kankergevallen).
De mutaties zorgen er bovendien voor dat p53 een volledig ander karakter krijgt. Van een beschermende factor verandert het gemuteerde p53 in een stof die de groei van tumoren net versnelt. Het haakt zich ook vast aan andere controlestoffen (p63 en p73) in de cel, waardoor die hun functie verliezen. Alhoewel het onderliggende principe, eiwitten die in elkaar haken, gelijkloopt bij bepaalde kankers, alzheimer en systemische amyloidose, hebben de ziekten verder niets met elkaar te maken. Bij kanker leidt het samenklitten van het eiwit p53 tot ongecontroleerde celgroei. Bij alzheimer zorgt het samenklitten van het eiwit beta-amyloide tot het afsterven van hersencellen.
Dit onderzoek werd uitgevoerd door Jie Xu onder leiding van Frederic Rousseau en Joost Schymkowitz van VIB, Vrije Universiteit Brussel en K.U.Leuven. Ook Jean-Christophe Marine en Diether Lambrechts van VIB-K.U.Leuven werkten eraan mee. Wetenschappelijke publicatie: Jie Xu et al, Gain of function of mutant p53 by coaggregation with multiple tumor suppressors, Nature Chemical Biology (DOI: 10.1038/nchembio.546)
Financiering
Dit onderzoek kwam tot stand dank zij de steun van onder meer FWO, Chinese Science Council en VIB.
VIB is een non-profit onderzoeksinstituut in de levenswetenschappen. Zo’n 1200 wetenschappers verrichten basisonderzoek naar de moleculaire mechanismen die instaan voor de werking van het menselijk lichaam, planten en micro-organismen. Door een hecht partnerschap met vier Vlaamse universiteiten – UGent, K.U.Leuven, Universiteit Antwerpen en Vrije Universiteit Brussel – en een stevig investeringsprogramma bundelt VIB de krachten van 70 onderzoeksgroepen in één instituut. Hun onderzoek heeft tot doel de grenzen van onze kennis fundamenteel te verleggen. Met zijn technologie-transfer beoogt VIB de omzetting van onderzoeksresultaten in producten ten dienste van de consument en de patiënt. VIB ontwikkelt en verspreidt een breed gamma aan wetenschappelijk onderbouwde informatie over alle aspecten van de biotechnologie. Meer info op www.vib.be.
De Katholieke Universiteit Leuven, opgericht in 1425, is een van de oudste universiteiten van Europa. Ze biedt een brede waaier aan zowel Nederlandstalige als Engelstalige studieprogramma’s. Daarnaast is de K.U.Leuven een internationaal leidinggevend onderzoekscentrum met een goed evenwicht tussen fundamenteel en toegepast onderzoek in verschillende disciplines. De universiteit telt ruim 33 000 studenten; ruim eentiende komt uit het buitenland. Er werken meer dan 17 000 mensen, van wie ongeveer de helft in UZ Leuven, de universitaire ziekenhuizen. Meer info via www.kuleuven.be
De Vrije Universiteit Brussel is een bloeiende universiteit in het hart van België en van Europa, die zich in 1969-1970 afsplitste van de Université Libre de Bruxelles (ULB), opgericht in 1834. De universiteit combineert uitstekend onderwijs met excellent onderzoek. Een aantal van de 150 onderzoeksgroepen behoort tot de absolute wereldtop. Voor de VUB staat het principe van vrij onderzoek centraal. Maar even belangrijk is de kwaliteit van de bachelor- en masteropleidingen in een omgeving waar studenten geen nummers zijn en waar ruimte is voor individuele begeleiding en zelfontplooiing. Vandaag telt de Vrije Universiteit Brussel ruim 9000 studenten en 2700 personeelsleden, verdeeld over acht faculteiten en twee Brusselse campussen: een in Etterbeek/Elsene en een in Jette. Bij de medische campus in Jette ligt ook het Universitair Ziekenhuis van de Vrije Universiteit Brussel met 3000 personeelsleden. http://www.vub.ac.be/.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten